آشنایی با روشهای مختلف به اجرا گذاشتن مهریه و سریعترین راه ممکن قانونی جهت دریافت مهریه .
- ۱۵۴ بازدید
- بدون نظر
- بهزاد مظاهریان
مراحل و روشهای دریافت مهریه
در این صفحه با مراحل و شیوه های دریافت مهریه آشنا خواهید شد .
عناوین مطالب این صفحه :
این مطلب شامل یک ویدئوی تصویری کوتاه در مورد روال دریافت مهریه میباشد .
تماشای ویدئو جهت آشنایی کلی با موضوع توصیه میشود .
مهریه چیست ؟
آشنایی با مهریه و شرایط مطالبه آن
اگر شما قصد دارید در مورد مهریه و همینطور به اجرا گذاشتن مهریه، همچنین هزینه ها و مراحل آن بیشتر بدانید ، شما را به مطالعه این مطلب دعوت میکنیم .امیدواریم این مطلب بتواند به تمام سوالات شما در این خصوص به طور کامل پاسخ دهد .
مهریه، در واقع حقی است که قانون برای زن در نظر گرفته و در صورت وقوع عقد نکاح ، به وی تعلق خواهد گرفت . این حق مالی خاص ، میتواند به صورت طلا یا وجه نقد یا هرگونه دارایی دیگری باشد که طرفین در عقدنامه مشخص کردهاند . مهریه در واقع بهعنوان یک تعهد مالی بسیار مهم که از سوی مرد در قبال زن پذیرفته میشود ، یکی از موضوعات مهم حقوق خانواده به شمار میرود . زنان در ایران باتوجه به قوانین موجود کشور، حق دارند مهریه خود را از همسرشان درخواست و آن را بهصورت نقد ، اقساط ، یا توقیف اموال دریافت کنند . بااین حال ، دریافت مهریه نیازمند آگاهی از فرآیندهای قانونی و اسناد مورد نیاز است. مهریه حق قانونی زوجه به شمار میرود و او می تواند در هر زمانی ، چه در زمان ازدواج و چه پس از طلاق ، آن را مطالبه نماید . به زبان ساده زن مالک مهریه بوده و مرد متعهد به پرداخت آن است. در صورت عدم پرداخت مهریه توسط مرد ، زن میتواند با طی مراحل قانونی ، مهریه خود را مطالبه کند .
میتوان گفت که اغلب مهریه معمولا در زمان ایجاد تنش ها و مشکلات خانوادگی و طلاق ، مورد مطالبه قرار می گیرد. حال سوالی که مطرح می شود این است که برای به اجرا گذاشتن مهریه چه باید کرد؟ اجرا گذاشتن مهریه از دو مرجع قابل انجام است. دادگاه و اداره ثبت. البته اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت ، هم به لحاظ روند کار و هم از جهت هزینه روش مناسب تری به نظر میرسد ف به این دلیل که استعلام و توقیف اموال در مدت زمان کوتاه تری صورت می گیرد و با توجه به ، به روز رسانی های هراز چند گاهی در قوانین آن بی شک برای به اجرا گذاشتن مهریه و هزینه های آن شما نیازمند مشاوره حقوقی با یک وکیل متخصص مهریه در این زمینه هستید که بتوانید این مسیر را به صورت صحیح طی نمایید و یا طی طریق مراحل قانونی را به یک وکیل مجرب بسپارید .
در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا با موضوع درخواست مهریه و شیوه های مطالبه آن بیشتر آشنا شوید .
کلیه محتوای این صفحه بر مبنای قانون کشور در زمان انتشار مطلب درج شده است .
انواع مهریه
مهریه در حقوق اسلامی و فقه به سه نوع تقسیم میشود .
- مهرالمسمی :
در واقع مهری است که در عقد نکاح به صورت معین و مشخص تعیین میشود. این نوع مهریه رایجترین نوع مهریه است و معمولاً در هنگام عقد ازدواج در سند نکاح ذکر میشود.
- مهرالمثل :
مهری است که در صورت عدم تعیین مهرالمسمی ، به زن تعلق میگیرد. مهرالمثل بر اساس وضعیت زن و مرد و عرف جامعه تعیین خواهد شد .
- مهرالمتعه :
مهرالمتعه به مهری گفته میشود که مقدار آن در زمان عقد ازدواج تعیین نشده باشد. همچنین زوج بعد از وقوع عقد دائم و پیش از دخول ، زن را طلاق دهد. در این صورت زن مستحق دریافت مهرالمتعه میشود.
در عقد نکاح موقت ( صیغه ) حتما باید مهریه معین شود در غیر این صورت این امر موجب بطلان عقد خواهد شد .
مهریه عندالمطالبه
خانمی که مهریه او به صورت عندالمطالبه تعیین شده است ، میتواند در هر زمان و بدون هیچ قید و شرطی ، تمام مهریه خود را از همسرش مطالبه کند. این حق قانونی برای زن ، صرف نظر از اینکه مرد توانایی مالی برای پرداخت کامل مهریه را داشته باشد یا خیر و اینکه زن تکالیف زناشویی خود را انجام داده باشد یا نه ، برقرار است. به عبارت دیگر، مهریه عندالمطالبه به محض وقوع عقد نکاح، یک دین قطعی و قابل مطالبه برای زن محسوب میشود.
تنها استثنایی که برقاعده مهریه عند المطالبه حاکم است این است که زن باکره باشد و میان زوجین طلاق رخ دهد .
در این صورت ، زن میتواند نصف مهریه تعیین شده را مطالبه کند. این قاعده قانونی با هدف حفظ حقوق زن و مرد و ایجاد تعادل در روابط زوجین تدوین شده است.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در طلاق توافقی هم ، زوجه همچنان میتواند مهریه خود را از زوج مطالبه کند. مهریه یک حق قانونی برای خانم به شمار میرود و در صورت عدم پرداخت آن توسط شوهر، زوجه میتواند از طریق دادگاه اقدام به مطالبه مهریه خود کند.
در قوانین کنونی ما ، می توان بدون طلاق مهریه را اخذ کرد . پرونده مهریه به عنوان یک پرونده مالی به شمار می رود که با پرونده طلاق کاملا تفاوت دارد.
مهریه عندالاستطاعه
مهریه عندالاستطاعه نوعی توافق میان زوجین در عقد نکاح است که بر اساس آن ، پرداخت مهریه به زن منوط به توانایی مالی مرد میباشد. به عبارتی ساده تر، زن تنها در صورتی میتواند مهریه خود را مطالبه کند که بتواند ثابت کند که مرد دارایی کافی برای پرداخت مهریه را داراست. برخلاف مهریه عندالمطالبه که با وقوع عقد میان زوجین، از حقوق زن محسوب میشود ، در مهریه عندالاستطاعه ، زن باید ابتدا استطاعت مالی مرد را به اثبات برساند . این نوع مهریه به این معناست که زن نمیتواند در هر زمان و تحت هر شرایطی مهریه خود را مطالبه کند و باید منتظر بماند تا مرد به لحاظ مالی در وضعیتی قرار گیرد که بتواند مهریه را پرداخت نماید.
به طور عامه در فرهنگ ما عرف است که نگهداری فرزند و انجام کارهای خانه بر عهده خانم می باشد ، اما این وظیفه قانونی زن نیست و زن می تواند برای این کارها مطالبه دستمزد کند که به آن اجرت المثل ایام زوجیت گفته می شود.
چه مهریه ای قابل اجرا گذاشتن است ؟
مهریه باید خصوصیاتی داشته باشد و اگر این خصوصیات را نداشته باشد مهریه باطل است اما تاثیری در عقد نکاح دایم ندارد . برای مطالبه مهریه باید شرایط آن مهیا باشد . شرایط درخواست مهریه توسط زوجه عبارتند از:
- مهریه باید جنبه ی مالی و ارزش مالی داشته باشد :
و اگر چنین نباشد مهریه باطل خواهد بود . (مهریه باید دارای یک ارزش مالی قابل تعیین باشد ؛ مانند سکه طلا ، پول نقد ( وجه نقدی که تعیین می شود بر اساس نرخ روز محاسبه می گردد ) ، املاک یا هر مال دیگری که بتوان آن را به نحوعرفی قیمتگذاری کرد. )
- مهریه باید مشخص و میزان آن معین باشد و اگر این گونه نباشد باطل است.
- مهریه باید قابل تملک ( دارا شدن ) باشد.
- مهریه باید مشروع باشد :
( مهریه باید شرعاً و قانوناً صحیح باشد و امکان پرداخت آن برای زوج وجود داشته باشد . )
- عقد باید دائمی باشد .
- میزان مهریه در سند ازدواج به صورت رسمی ثبت شده باشد.
- مهریه باید حال باشد :
( عبارت : مهریه حال باشد ، از لحاظ حقوقی یعنی اینکه در سند ازدواج زوجین ، زوج تعهد به پرداخت مهریه در زمان های بعد ننموده باشد ).
اگر قصد طلاق داشتید برای این کار توصیه میشود قبل از هر اقدامی با یک وکیل طلاق مشورت کنید. طبیعی است که برای آغاز اقدام در این مسیر بهتر است ، هزینه وکیل طلاق و جزئیات و موارد پیش رو را از قبل بدانید .
انواع روش مطالبه مهریه
مطالبه مهریه از طریق دادگاه خانواده
در صورتیکه عقد موقت بوده و زوجه صیغه نامه عادی داشته باشد، دیگر نمی تواند برای مطالبه آن به اجرای ثبت مراجعه کند و صرفا مهریه از طریق دادگاه قابل مطالبه خواهد بود. به اجرا گذاشتن مهریه از طریق اجرای ثبت نیازمند سند رسمی نکاح موقت است .
مطالبه مهریه از طریق ثبت
در ادامه مزایا ، معایب و ویژگیهای هر دو روش شرح داده خواهد شد .
روش مطالبه مهریه از طریق دادگاه
روش اقدام از طریق دادگاه
مهریه هم در عقد موقت و هم عقد دائم از طریق دادگاه و بدون مراجعه به اجرای ثبت اسناد قابل پیگیری است . توجه شود که عبارت “ اجرا گذاشتن مهریه “ بیشتر در مورد ادره ثبت به کار میرود و عبارت “ مطالبه مهریه “ برای دادخواست مهریه مناسب تر به نظر میرسد .
در این روش ، زن باید با مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی ، دادخواست مطالبه مهریه را تنظیم و ثبت کند . دادخواست مطالبه مهریه باید حاوی اطلاعات زیر باشد :
- مشخصات زن و شوهر
- میزان مهریه
- تاریخ عقد نکاح
- دلایل مطالبه مهریه
بر طبق قانون همزمان با دادخواست مطالبه مهریه و یا حتی قبل از آن می توان قرار تامین خواسته از دادگاه با دادن دادخواست تقاضا کرد. با این توضیح که زوجه یا وکیل او به جهت جلوگیری از نقل و انتقال اموال می تواند از دادگاه تقاضای توقیف اموال به صورت اجرا قبل از ابلاغ کند بدین صورت که اول اموال توقیف شود و سپس زوج مطلع شود و در ادامه دادگاه وقت رسیدگی برای دادخواست مهریه تعیین کند و توجه داشته باشید که اگر ظرف مدت مشخص شده در قانون از زمان صدور قرار تامین خواسته توسط دادگاه یا شورای حل اختلاف ، دادخواست اصلی مطالبه مهریه ثبت نشود ، با درخواست شوهر از قاضی اموال از توقیف آزاد می شود.
توجه داشته باشید که بعضی از اموال قابل توقیف نیستند و اگر هم توقیف شود با اعتراض شوهر از توقیف آزاد می شود . به این اموال در اصطلاح حقوقی مستثنیات دین گفته می شود که عبارت هستند از:
- منزل مسکونی که عرفاً در شأن محکومٌ علیه در حالت اعسار او باشد.
- اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکومٌ علیه و افراد تحت تکفل وی لازم و ضروری است.
- آذوقه موجود به قدر احتیاج محکومٌعلیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفاً آذوقه ذخیره میشود .
- کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شأن آن افراد .
- وسایل و ابزار کار کسبه ، پیشه وران ، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفلشان لازم است.
- تلفن مورد نیاز مدیون .
- مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت میشود ، مشروط بر اینکه پرداخت اجاره بها بدون آن موجب عسر و حرج گردد و عین مستأجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شأن او نباشد.
در صورت مفقود یا عدم دسترسی به اصل سند ازدواج باید رونوشت آن را از دفترخانه محل انعقاد عقد نکاح دریافت کنید.
اقدام دادگاه در صدور حکم پرداخت مهریه
دادگاه پس از بررسی دادخواست و مدارک، حکم به پرداخت مهریه صادر می کند. حکم دادگاه قطعی و لازم الاجرا است.
در صورتی که مرد از پرداخت مهریه خودداری کند، زن می تواند با مراجعه به اجرای احکام مدنی دادگاه، حکم دادگاه را اجرا کند.
اعسار از پرداخت مهریه صرفاً در مورد مهریه عندالمطالبه قابل طرح است . در مهریه عندالاستطاعه ، زوج مکلف به پرداخت مهریه در صورت تمکن مالی است و در صورت ناتوانی مالی ، اعسار وی پذیرفته نخواهد شد .
مطالبه مهریه از طریق ثبت
مطالبه مهریه از طریق ثبت
چنانچه مهریه در سند رسمی ازدواج (عقدنامه) بهطور صریح و رسمی ثبت شده باشد ، زوجه میتواند با دریافت اجراییه از دفترخانه ازدواجی که عقد در آن ثبت شده است ، مستقیماً به اداره اجرای ثبت مراجعه کرده و درخواست اجرای حکم مهریه را تقدیم کند. این مسیر عموماً سریعتر و سادهتر از مراجعه به دادگاه است ، زیرا نیاز به طی فرآیندهای طولانی دادرسی قضایی ندارد.
در صورتی که شوهر فوت نموده باشد زن باید بدوا اقدام به تهیه گواهی حصر وراثت نماید و بعدا تقاضای صدور اجرائیه را ارائه داده و ورثه متعهد را نیز معرفی نماید .
مراحل گام به گام روش به اجرا گذاشتن مهریه از طریق ثبت
♦ مراجعه به دفترخانه ازدواج و درخواست صدور اجراییه:
- زوجه یا وکیل قانونی او باید حضوری به همان دفترخانهای که ازدواج در آن ثبت شده ، مراجعه نمایند.
- باید درخواست کتبی صدور اجراییه مهریه بر اساس سند ازدواج (عقدنامه) ارائه شود.
♦ صدور اجراییه و ابلاغ اخطاریه ۱۰ روزه:
- پس از بررسی و تأیید مدارک ، دفترخانه اجراییه مهریه را صادر میکند .
- اخطاریهای رسمی برای زوج ارسال میشود که به او۱۰ روز مهلت قانونی میدهد تا نسبت به پرداخت کامل مهریه اقدامات لازم را انجام دهد .
♦ ارجاع پرونده به اداره اجرای ثبت و امکان توقیف اموال :
- در صورت عدم پرداخت مهریه توسط زوج در مهلت ۱۰ روزه ، پرونده اجرایی از دفترخانه به اداره اجرای ثبت اسناد منتقل خواهد شد.
- در این مرحله، زوجه میتواند درخواست توقیف اموال زوج را مطرح کند.
♦ شناسایی، ارزیابی و توقیف اموال زوج:
- اداره ثبت پس از دریافت درخواست مذکور در بند قبلی ، اقدام به شناسایی اموال قابل توقیف مانند حسابهای بانکی ، خودرو، ملک، سهام و…) متعلق به زوج میکند. ( چنانچه زوجه از وجود اموال مشخصی متعلق به زوج (شوهر) اطلاع دقیق داشته باشد ، میتواند درخواست توقیف آن اموال را از دفترخانه مذکور داشته باشد . در غیر این صورت ، با ارائه درخواست کتبی به اداره اجرای ثبت ، از آن اداره تقاضای استعلام جامع از کلیه بانکها ، سازمانها و نهادهای مرتبط را خواهد نمود . اداره اجرای ثبت مکلف است با استفاده از سامانه های قضایی و همکاری سایر دستگاهها ، نسبت به شناسایی اموال زوج و توقیف قانونی آنها اقدام نماید. )
- اموال توقیف شده توسط کارشناس رسمی دادگستری ارزیابی قیمت میشوند.
♦ وصول مهریه از محل فروش اموال :
- پس از توقیف و ارزیابی ، اموال زوج از طریق مزایده به فروش میرسد و زوجه میتواند مهریه خود را از محل وجوه حاصل از فروش اموال برداشت نماید . ( چنانچه زوج ظرف مهلت مقرر اقدام به پرداخت مهریه ننماید ، زوجه میتواند درخواست صدور دستور مزایده اموال توقیفی را داشته باشد. در این صورت اموال توقیفی توسط کارشناس رسمی دادگستری ارزیابی و قیمت گذاری شده و در نهایت در مزایده عمومی به فروش گذاشته میشود. )
نکته مهم : در صورتی که آدرس دفترخانه محل وقوع عقد تغییر یافته باشد یا اگر سردفتر فوت کرده باشد میتوان به کانون سر دفتران مراجعه و نشانی دفترخانه را پیدا کرد .
مطالبه مهریه از طریق ثبت
چنانچه مهریه در سند رسمی ازدواج (عقدنامه) بهطور صریح و رسمی ثبت شده باشد ، زوجه میتواند با دریافت اجراییه از دفترخانه ازدواجی که عقد در آن ثبت شده است ، مستقیماً به اداره اجرای ثبت مراجعه کرده و درخواست اجرای حکم مهریه را تقدیم کند. این مسیر عموماً سریعتر و سادهتر از مراجعه به دادگاه است ، زیرا نیاز به طی فرآیندهای طولانی دادرسی قضایی ندارد.
مزایای مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت
- در صورتی که زوجه بخواهد از طریق اجرای ثبت نسبت به مطالبه مهریه خود اقدامات لازم را انجام دهد ، پس از تشکیل پرونده بلافاصله می تواند نسبت به ممنوع الخروجی زوج اقدام نماید . ولی در دادگاه ممنوع الخروج شدن زوج ، منوط به صدور حکم و همچنین در صورتی است که زوج اموالی نداشته باشد.
- باید توجه داشت که در مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت فقط حق الاجرا تعلق می گیرد که میزان آن پنج درصد مبلغ مورد اجراست و از کسی که اجرائیه بر علیه اوست یعنی زوج گرفته می شود. ولی در مطالبه مهریه در دادگاه زوجه باید نسبت به پرداخت هزینه دادرسی معادل سه و نیم درصد اقدامات لازم را انجام دهد.
- مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت بسیار سریعتر از دادگاه خواهد بود. ولی مطالبه مهریه از طریق دادگاه نیازمند رسیدگی بسیار طولانی می باشد. پیشنهاد میشود این است که چنانچه زوج دارای اموالی می باشد که دارای سند رسمی است نسبت به مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت اقدام شود.
- صدور اجرائیه در اجرائیه مشمول مرور زمان نمی شود. ولی در دادگاه چنانچه زوجه از تاریخ صدور اجرائیه پس از ۵ سال اقدامی ننماید ، اجرائیه بلا اثر تلقی می شود و زوجه باید مجددا از دادگاه تقاضای صدور اجرائیه را داشته باشد.
- در روش مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت ، عملیات اجرائی به محض درخواست کتبی زوجه شروع می شود. ولی در محاکم دادگستری عملیات اجرائی پس از صدور حکم قطعی مراحل اجرایی آغاز خواهد شد .
- در مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، به صرف تقاضای زوجه یا وکیل وی عملیات اجرائی بدون تعیین وقت آغاز می شود. ولی مطالبه مهریه از طریق دادگاه مستلزم تعیین وقت و رسیدگی ماهیتی در پرونده است و زمان انجام آن طولانی خواهد بود .
برای مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، زوجه باید بدوا در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشد .
مهریههایی که از طریق اجرای ثبت قابل مطالبه نیستند کدامند ؟
مهریههایی که حدود آنها نامشخص و مبهم است (مثلاً “مقدار معینی از اموالی خاص”) یا مهریهای که بهصورت شرط ضمن عقد نکاح باشد بدون تعیین مقدار مشخص ، از طریق صدور اجراییه ثبتی قابل مطالبه نخواهند بود . در چنین مواردی، زوجه باید از طریق دادگاه اقدام به تقدیم دادخواست کند و الزام زوج به تعیین یا پرداخت مهریه را مطالبه کند.
نتیجهگیری بهترین روش به اجرا گذاشتن مهریه
سخن آخر
در این مطلب تلاش شد ، به تفصیل بهترین روش به اجرا گذاشتن مهریه را که شامل صدور اجراییه از طریق دفترخانه ازدواج است ، همراه با تمامی مراحل ، مدارک لازم ، هزینهها و نکات حقوقی مرتبط بررسی کنیم .باید بدانیم که موضوع مطالبه مهریه یک موضوع حقوقی پیچیده و حساس به شمار میرود که نیازمند آگاهی کامل و دقت فراوان در هر مرحله است.
همچنین در این مبحث تلاش کردیم ، مراحل و ضوابط و مدارک و پیچیدگیهای به اجرا گذاشتن مهریه از طریق دادگاه خانواده را نیز به طور کامل مورد بحث و بررسی قرار دهیم .
برای اطمینان از اینکه به حق قانونی خود در زمینه مهریه ، به بهترین شکل و در سریعترین زمان ممکن دست مییابید ، پیشنهاد میشود همواره از خدمات یک وکیل متخصص در امور خانواده و مهریه بهرهمند شوید. تجربه و دانش حقوقی این وکلا ، میتواند چراغ راه شما در این مسیر باشد و از بروز هرگونه چالش یا تأخیر ناخواسته و هزینه اضافی جلوگیری نماید.
در صورت نیاز میتوانید از دیگر ویدئوها و مقالات مرتبط با این موضوع در وبسایت دیدن نمایید .